Pieter Cort van der Linden
Voorzitter,
Toen het Historisch Nieuwsblad in 2002 Nederlandse parlementsleden vroeg wie de beste Nederlandse minister-president van de 20e eeuw was, kwam daar Pieter Cort van der Linden uit. De laatste liberale premier voor Mark Rutte werd gekozen omdat hij met visie, compromissen en stuurmanskunst Nederland buiten de Eerste Wereldoorlog wist te houden. Pieter Cort van der Linden liet zich tijdens zijn premierschap niet alleen maar leiden door de waan van de dag, hij hing daar heel vaak boven. Zodoende kreeg hij in 1917, dus tijdens de Eerste Wereldoorlog, zelfs een grondwetswijziging voor elkaar. De eerste stap naar het algemeen kiesrecht was daarmee gezet. Maar ik hoor u denken: waarom is dit stukje geschiedenis relevant voor vanavond?
Nou voorzitter, ik ben natuurlijk geen Pieter Cort van der Linden, maar vanavond is wel een moment om boven de waan van de dag te gaan hangen. Vanavond is het moment om de waan van de dag even buiten beschouwing te laten, naar onze eigen visie te kijken en naar hoe we die gaan uitvoeren. Onze visie en onze plannen zijn ruim anderhalf jaar geleden geboren toen de IJsselsteinse VVD met het verkiezingsprogramma Betrokken, Betrouwbaar en Betaalbaar kwam. Daarna sloegen wij de handen ineen met de LDIJ en het CDA, dat resulteerde in het coalitieakkoord Voor IJsselstein.
Betrokkenheid, Betrouwbaarheid, Betaalbaarheid
Wat ons betreft zijn dat de bouwstenen voor een begroting, die Betrokkenheid, Betrouwbaarheid, Betaalbaarheid en dat we het Voor IJsselstein doen. Dit stuk, de voorliggende begroting, ademt Betrokkenheid, Betrouwbaarheid en Betaalbaarheid en het staat als een huis Voor IJsselstein.
Voorzitter, een Betrokken IJsselstein gaat wat de VVD betreft verder dan een gemeente met een goed functionerend participatiebeleid. Echter is dat wel van belang, zodat inwoners weten wat ze kunnen verwachten van hun rol én van de gemeente bij een participatietraject. Maar daar stopt het dus niet, betrokkenheid is voor ons luisteren naar wat onze inwoners tegen ons zeggen. Snappen dat sommige mensen zich op bepaalde plekken of bepaalde momenten onveilig voelen, en daar vervolgens wat aan doen.
Betrokkenheid is voor ons ook een gemeente die voor je klaar staat wanneer je dat nodig hebt. Een gemeente die samen met jou kijkt naar wat de beste zorg is, hoe complex de vraag ook mag zijn. Naar wat het beste plan is, hoe hobbelig de voorliggende weg ook mag zijn. Daarbij is de can-do mentaliteit wat de VVD betreft een must, de Betrokken gemeente kijkt samen met inwoners of ondernemers naar wat wel kan in plaats van naar wat niet kan.
Voorzitter, een Betrouwbaar IJsselstein gaat wat de VVD betreft over een gemeente die keuzes durft te maken, juist als het moeilijke keuzes zijn waarvan je weet dat de pijn ergens in onze stad gevoeld gaat worden. Daar hoort wat ons betreft ook bij dat wij, de lokale volksvertegenwoordiging, eerlijk zijn over de keuzes die wij maken. En dat wij de gemaakte keuzes ook kunnen uitleggen aan de IJsselsteiner, kortom een gemeente die luistert, keuzes maakt en uitlegt. Bij de Betrouwbare gemeente hoort anno 2023 ook dat de IJsselsteiners er vanuit moeten kunnen gaan dat hun persoonsgegevens veilig opgeslagen worden, niet onnodig gedeeld worden en dat deze data niet onnodig gebruikt wordt. Dat blijft IJsselstein gelukkig ook doen!
Voorzitter, ook bij een Betaalbaar IJsselstein is het van belang om vanuit de eigen visie te handelen. Juist omdat de nabije toekomst niet rooskleurig is, maar we de donkere wolken van 2026 en 2027 al aan de horizon zien verschijnen. De visie van de VVD is wat dat betreft vrij simpel:
- We vertalen de lasten niet 1 op 1 door naar de inwoners en laten de gemeentelijke belastingen dus met maximaal de inflatiecorrectie stijgen.
- We gaan niet onnodig geld oppotten, want dat is immers geen core-business van de gemeente.
Maar het belangrijkste is dat IJsselstein niet op slot gaat, dat gebeurt met deze begroting niet en dat mogen wij niet laten gebeuren. Daar is onze stad gewoon te mooi voor. Wat ons betreft doen we dit door te blijven investeren in woningbouw en mobiliteit, zodat IJsselstein de vitale, bruisende en Betaalbare stad blijft die zij altijd is geweest.
Financiële situatie
Voorzitter, ik zou ook nog kort stil willen staan bij de financiële situatie. Daarvoor zou ik u allen graag mee willen nemen naar de kengetallen van het Besluit Begroting en Verantwoording. Voor 2024 en 2025 zien deze getallen er nog normaal uit, maar wanneer 2026 en 2027 in zicht komen wordt de trend negatief. Ter illustratie: de solvabiliteitsratio daalt in 2027 naar 22,6% en de structurele exploitatieruimte naar -4,5%. Dit betekent dat de mate waarin wij aan onze financiële verplichtingen kunnen voldoen afneemt en de mate waarin wij onze eigen lasten kunnen dragen onder 0 duikt. Een zorgelijke ontwikkeling die mogelijk tot een vicieuze cirkel kan leiden. In de commissie bestuur gaf de portefeuillehouder als antwoord op mijn vraag dat hij dit ook zo zag. Naar aanleiding daarvan is mijn fractie benieuwd naar wat het college daar mee gaat doen, of wat gaat het college daar aan doen?
Ondanks die onzekere toekomst en een groeiend takenpakket, gaat IJsselstein met deze begroting niet op slot. Daar is onze stad te mooi voor. Voorzitter, we blijven in 2024 maar ook in de jaren daarna doen wat nodig is voor de IJsselsteiners, voor de ondernemers en voor de verenigingen. We blijven doen wat nodig is voor IJsselstein!
